Mnisi, kiedy świadomość mnicha
jest tak wyzwolona, bogowie z Indrą i Brahmą, Pajapati, gdy go
poszukują, nie znajdują by świadomość Tathagaty miała coś za
wspomaganie. Dlaczego tak jest? Tathagata nie jest już dłużej
poznawalny tutaj i teraz, powiadam. M 22
Gdyż tutaj i teraz Tathagata w
rzeczywistości i zgodnie z prawdą jest nie do odnalezienia...
(Avyākata
Samy. 2 <S.iv,384>).
Powód dla którego Tathagata jest nie do odnalezienia, (nawet tutaj i teraz) jest taki, że jest on rupa, vedana, sańńa, sankhara i vińńana sankhaya vimutto, wolny od rozpoznania jako materia, uczucie, percepcja, determinacje czy świadomość. To dokładnie nie ma miejsca w przypadku puthujjana, który w tym sensie, rzeczywiście i zgodnie z prawdą jest do znalezienia]. Nanavira Thera
Powód dla którego Tathagata jest nie do odnalezienia, (nawet tutaj i teraz) jest taki, że jest on rupa, vedana, sańńa, sankhara i vińńana sankhaya vimutto, wolny od rozpoznania jako materia, uczucie, percepcja, determinacje czy świadomość. To dokładnie nie ma miejsca w przypadku puthujjana, który w tym sensie, rzeczywiście i zgodnie z prawdą jest do znalezienia]. Nanavira Thera
Powyższe cytaty są o fundamentalnym
znaczeniu i stanowią klucz do właściwego zrozumienia Dhammy.
Choćby sprawa anatta. Pewni mistrzowie duchowi wyrażają się
zwięźle: nie ma ja – nie ma problemu. To oczywistość. Ale
jeżeli to oczywistość, to powinno być też dla nas oczywiste, że
zwykły człowiek, puthujjana ma problem, problem który nazywa się
„ja”. I to ja, będąc samo w sobie puste – nie ma przecież
rzeczy którą możemy wskazać palcem: oto czyste „ja”, samo w
sobie – szuka pozytywnej identyfikacji; np wskazując na ciało i
mówiąc „ja” pokazujemy, że identyfikujemy swe „ja” z
ciałem. Mówiąc „jestem wesoły” pokazujemy, że identyfikujemy
swe „ja” z uczuciem wesołości. Itd. I tak puthujjana, jako
niewyzwolony od identyfikacji, jest do znalezienia. W innej
terminologii możemy powiedzieć, że są takie stany jak chciwość,
nienawiść i złudzenie. Te stany są jak najbardziej realne i można
je namierzyć i określić – a to specjalność Mary Złego.
By
się uwolnić spod jego kontroli, musimy się stać dla niego
niewidzialni, czyli całkowicie usunąć z naszego doświadczenia
stany chciwości, nienawiści i złudzenia. Albo w innej
terminologii, poprzez pełną dezidentyfikację z materią, uczuciem,
percepcją, determinacjami, i świadomością, stać się nie do
odnalezienia. Dopóki się z
czymś identyfikujemy, taka identyfikacja daje wsparcie dla
świadomości i powoduje jej ustanowienie na imieniu-i-materii, co
jest samą istotą zniewolenia.
